Argon Lazer tedavisi: Lazer tedavisi tıbbın birçok alanında kullanılan heyecan verici bir teknolojidir. Göz doktorunuz size lazer tedavisini önerebilir. Lazer tedavisi retinopatinin ilerleyişini durdurabilir veya yavaşlatabilir.
Lazer ışığı özel bir ışık kaynağından gelen enerjidir. Retinanızın hastalıklı alanlarına odaklanır. Bu enerji hastalıklı alanı sınırlar veya haraplar.
Göz doktorunuz lazeri retinanızın hastalıklı alanlarına odaklar. Lazer ödemi ve sızıntıyı azaltır, tıkanmış ve zayıf damarları sınırlar, yeni damar oluşumunu azaltır veya durdurur. Lazer iki şekilde uygulanabilir: Fokal tedavi veya tüm retinanın tedavisi (PRP).
Fokal Tedavi: Fokal sızıntı sebebiyle oluşan maküler ödemin tedavisinde kullanılır. Lazer özel hastalıklı alanlardaki sızıntıları sınırlamak için uygulanır. Fokal Lazer tedavisi görmenizin kötüye gitmesini engelleyebilir ve hatta aylar içinde görmenizin artışına da yol açabilir.
Fokal lazer tedavisi öncesi sarı lekeler şeklinde görülen sızıntılar lazer tedavisi sonrası tamama yakın çekilmiş görülmekte.
Panretinal Laser: Tüm retinanın tedavisi anormal damar oluşumu evresinin tedavisinde kullanılır. Lazer sarı nokta dışındaki tüm alanlara uygulanarak yeni damar gelişimi azaltılmaya çalışılır. Aşağıdaki resimde bir örneğini görüyorsunuz. Tüm retinanın lazerle tedavisini gerektiren durumlarda lazer yapılmazsa gözde ani ve yoğun kanamalar olabilir ve ani görme kayıpları gelişerek ameliyat gerekliliği ortaya çıkabilir.
Gözün ön bölümünde de anormal damar yapıları gelişerek kontrolü oldukça zor bir glokom (göz tansiyonu hastalığı) gelişebilir ve kendi haline bırakıldığında göz ağrılı görmeyen bir göz haline gelebilir. Glokom hasarının geri dönüşümü yoktur.Retinadaki anormal damar yapıları retina üzerinde anormal zar oluşumlarına dönüşebilir, bunlar retinada çekinti yaparak retina dekolmanına neden olabilir ve ciddi ve riskli ameliyatlar gerektirebilir.
Yani tüm retinanın lazerini gerektiren durumlar ortaya çıktığında amaç artık görmeyi arttırmak değil, mevcut hali korumaktır. Buna rağmen lazer tedavisi halen devam etmekteyken ve etkin hale gelmeden önce yine kanamalar oluşabilir. Çoğunlukla hastalar tarafından bu durumun nedeni lazer zannedilir. Oysa lazer aslında bu tür durumların oluşma ihtimalini azaltan bir tedavidir. Lazerin bazı olumsuz etkileri de yok değildir. Örneğin görme alanını daraltır ve gece görmede zorluklara neden olabilir, güneşte kamaşmalar olabilir.
Lazer tedavisi, doktorun ofisinde, cerrahi merkezde veya hastanede olabilir. Gözünüze öncesinde uyuşturucu damlalar uygulanabilir. Tedavi sırasında, aynen muayeneler sırasında olduğu gibi ışık veren bir mikroskoba başınızı yerleştirecek ve diğer gözünüzü bir objeye odaklayarak tedavi uygulanan gözünüzün hareket etmemesini sağlamalısınız. Doktorunuz retinayı daha iyi görebilmek için özel bir kontakt lens kullanabilir. Parlak bir ışık görebilir ve tıkırtı şeklinde sesler duyabilirsiniz. Sakin durun ve konuşmamaya çalışın. Lazer uygulamasının bazı aşamalarında ağrı belirginleşebilir. Tedavi sonrasında göz bir pamuk ile kapatılabilir ve doktorunuz başkasının sizi eve götürmesini ve dinlenmenizi önerebilir. Göz probleminize göre doktorunuz başka tedaviler de reçete edebilir.
Lazer tedavisinden sonra bazı yan etkiler oluşabilir. Bunların çoğunluğu geçicidir. Göz sulanması, göz bebeği genişliği veya baş ağrısı olabilir. Çift veya bulanık görme, ışıklar gözünüzü alabilir ve görme alanında daralma veya gece görüşde azalma oluşabilir. Eğer ani ağrı veya görme kaybı olursa doktorunuzu arayın.
Diabetik maküla ödemi tedavisinde son yıllarda göz içine kortizon veya anti-VEGF ilaçların enjeksiyonu sık kullanılan yöntemlerdir. Bu ilaçların çoğunlukla 1-3 aylık aralarla tekrarı gerekmektedir. Bazı gözlerde görmede artışlar şeklinde çok iyi cevaplar alınabilirken, bazı gözlerde ancak mevcut durumu korumak mümkün olabilmektedir. Bu tedavilere cevapsız olgular da mevcuttur.
Göz içi enjeksiyonların da çeşitli komplikasyonları olabilir. Bunlardan en önemlisi göz içi enfeksiyonudur (endoftalmi). Yaklaşık %0.01 oranında görülür ve ilk belirtisi görmede azalma, şiddetli ağrı ve kızarıklıktır. Böyle bir durum olması halinde hemen doktorunuza başvurmalısınız ve acilen göz içine antibiyotik enjeksiyonları veya vitrektomi ameliyatı yapılması gerekebilir. Bazı mikroplar çok hasar vericidir ve tüm tedavilere rağmen gözün kaybına neden olabilir. Kanama, katarakt gelişimi, retina dekolmanı ve glokom da seyrek görülen diğer muhtemel komplikasyonlarıdır.
Vitreusa kanama veya vitreusun retinayı çekmesi görmenizi ciddi şekilde azaltabilir. Göz dokturunuz ameliyatla oluşan bu anormal yapıları ve kanamayı temizlemek isteyebilir (vitrektomi ameliyatı). Bu genellikle diğer tedaviler denendikten sonra uygulanır. Bazı gözlerde ameliyata hazırlamak için 2-7 gün öncesinden göz içine ilaç enjeksiyonu yapılması gerekebilir.
Cerrahi planlandıktan sonra nasıl hazırlanmanız gerektiği anlatılacaktır. Hastaneye yatarak veya ayaktan işlem uygulanabilir. Uygulanacak olan anesteziyi doktorunuzla tartışabilirsiniz. Ameliyat öncesinde diabetiniz veya varsa kalp problemleriniz için ilgili bölümlerle konsülte edilmeniz gerekebilir. Cerrahi sırasında cerrah vitreusu ve retinayı çeken nedbe dokularını cerrahi olarak alır. Vitreus yerini doldurması için tuzlu su, hava, gaz veya silikon göz içine verilir. Bu, retinanın gözün arkasındaki yerinde kalmasını sağlar.
Tedavi uygulanan göz bir müddet kapatılır. Birkaç günden birkaç haftaya kadar olan sürede geçici görme kaybı oluşabilir.
Vitrektomi sonrasında göz kapağı şişliği, sulu veya kırmızı akıntı batma veya gözün beyazında kızarıklık olabilir. Devamlı ağrı veya ani görme kaybı için doktorunuzu arayın. Kanama, retinada yırtık veya enfeksiyon durumlarında başka cerrahiler gerekebilir.
Göz Hastalıkları Uzmanı – Prof. Dr. Şeyhmus Arı
